Obornik jest najbardziej pożądanym nawozem naturalnym. Składa się on z przefermentowanego kału i moczu zwierząt hodowlanych i ściółki. Obornik zawiera wszystkie składniki niezbędne do wzrostu i rozwoju roślin, wpływa korzystnie na właściwości fizyczne i chemiczne gleby, a także wzbogaca życie biologiczne gleby. Oprócz tego stosowanie obornika zwiększa potencjał gleby do gromadzenia wody w glebie. Jest także doskonałym źródłem azotu, który jest pierwiastkiem niezbędnym roślinom.
Stosując dawkę obornika 30 t/ha dostarczymy do gleby średnio 150 kg N (azotu), 90 kg P2O5, 210 kg K2O, 5 kg CaO, 2kg MgO i mikroelementy. Wartości te zmieniają się w zależności od tego, od jakich zwierząt obornik będzie pochodził.
W pierwszym roku po zastosowaniu obornika wykorzystanie azotu przez rośliny kształtuje się na poziomie 20-40% i 30-40% w kolejnych latach, zależnie od stanowiska, terminu stosowania nawozu, warunków pogodowych. Warto jednak pamiętać, że uzupełnieniem nawożenia naturalnego powinno być nawożenie mineralne. W związku z powyższym, dla dokładnego zobrazowania zawartości składników pokarmowych w glebie należy wykonać badanie gleby na zawartość tych składników i w miarę potrzeby je uzupełnić.
Należy również pamiętać o terminach stosowania nie tylko obornika, ale też innych nawozów naturalnych. Przepisy stanowią, że nawozy naturalne w postaci płynnej lub stałej (obornik, pomiot ptasi, gnojówka, gnojowica) można stosować w terminach określonych w tabeli poniżej.
Terminy stosowania nawozów (Dz.U. z 2020 r. poz. 243, pkt. 1.3., tab. 2.)
| Rodzaje gruntów | Nawozy naturalne płynne | Nawozy naturalne stałe |
| Grunty orne | 1 marca – 20 października | 1 marca – 31 października |
| Grunty orne na terenie gmin objętych wykazem stanowiącym załącznik 2 do Programu | 1 marca – 15 października | |
| Grunty orne na terenie gmin objętych wykazem stanowiącym załącznik 3 do Programu | 1 marca – 25 października | |
| Uprawy trwałe | 1 marca – 31 października | 1 marca – 30 listopada |
| Uprawy wieloletnie | ||
| Trwałe użytki zielone |
Terminów określonych w tabeli powyżej nie stosuje się do nawożenia upraw pod osłonami oraz upraw kontenerowych.
Obornik jest dostępny w trzech formach – świeży, suszony i granulowany. Zaletą obornika granulowanego jest to, że nie posiada nasion chwastów i ewentualnych jaj pasożytów.
Najlepszym terminem stosowania nawozów naturalnych – w tym dobrze przefermentowanego obornika – jest jesień. Chociaż zasadniczy termin stosowania nawozów naturalnych upływa z końcem października, to jednak nadal możliwe jest nawożenie obornikiem w ściśle określonych przypadkach. Z tego względu warto przypomnieć sobie zarówno aktualnie obowiązujące przepisy, jak i zalecenia agrotechniczne odnośnie stosowania obornika, również w powiązaniu z aktualnymi ekoschematami.
Beneficjenci korzystający z ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, Praktyka: Wymieszanie obornika na GO w ciągu 12 godzin – są zobowiązani do potwierdzenia realizacji tej praktyki w terminie:
- 14 dni od dnia złożenia wniosku, jeżeli była zrealizowana przed dniem złożenia wniosku lub przed dniem 15 marca roku składania wniosku,
- 14 dni od dnia zrealizowania praktyki, jeżeli była ona zrealizowana po dniu złożenia wniosku o przyznanie płatności, jednak nie później niż do dnia 7 listopada roku składania wniosku.
Potwierdzeniem realizacji tych praktyk w 2024 roku będzie tzw. zdjęcie geotagowane wykonane przy wykorzystaniu aplikacji udostępnionej przez ARiMR – Mobilna ARiMR (aplikację można pobrać z: Google Play (dla urządzeń posiadających system Android), App Gallery (dla urządzeń Huawei), App Store (dla urządzeń posiadających system iOS)
lub w przypadku braku możliwości wykonania zdjęcia geotagowanego poprzez złożenie do ARiMR oświadczenia o wykonaniu wymogu dla praktyki Wymieszanie obornika z glebą na gruntach ornych w ciągu 12 godzin.
Każdy z beneficjentów zobowiązany jest również do prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych na formularzu udostępnionym przez ARiMR.
Ponadto, w przypadku nabywania nawozów istnieje konieczność posiadania dokumentu nabycia.
Według Rozporządzenia z dniem 1 marca mija zimowy zakaz stosowania nawozów naturalnych.
Anna Janus
Źródło:
- iung.pl/dpr/nawozy_naturalne2.html
- www.gov.pl/web/arimr/rejestr-zabiegow-agrotechnicznych-wpr-2023–2027
- www.sodr.pl
